ارزیابی تأثیر تاج پوشش گیاهان دافنه و بادام کوهی بر خصوصیات فیزیکی، شیمیایی و حاصلخیزی خاک در منطقه یاسوج

تاثیر گونه های گیاهی بر منابع خاک و فرآیند های بیوژئوشیمیایی آن یکی از پدیده های مهم اکولوژیکی بخصوص در مناطق خشک و نیمه خشک می باشد. ارتباط بین گیاهان و خاک یک عامل اساسی در مدیریت و برنامه ریزی جنگل ها و اراضی می باشد. گیاهان خاک های زیر تاج پوشش خود را تحت تاثیر قرار می دهند. آنها می توانند منبع مهم عدم یکنواختی ویژگی های خاک در فواصل مختلف باشند. این مطالعه به منظور بررسی اثر تاج پوشش گیاهان دافنه و بادام کوهی بر برخی خصوصیات فیزیکی، شیمیایی و حاصلخیزی خاک جنگل وزگ در جنوب یاسوج اجرا گردید. آزمایش به صورت فاکتوریل 2 × 2 × 3 (به ترتیب 3 عمق، 2 گونه و 2 فاصله) در قالب طرح کاملاً تصادفی با 4 تکرار انجام گرفت. نمونه های خاک از زیر تاج پوشش و نواحی خارج آن برداشت شدند (عمق های20-0، 40-20 و 60-40 سانتیمتری) و برای تعیین ویژگی های فیزیکی، شیمیایی و حاصلخیزی تجزیه و تحلیل گردیدند. آزمایش های خاک شامل ph، هدایت الکتریکی، درصد رطوبت اشباع، کربن آلی، کربنات کلسیم معادل، بافت خاک، نیتروژن، فسفر و پتاسیم قابل استفاده، آهن، روی، مس، و منگنز با روش های معمول آزمایشگاهی صورت گرفت. نتایج نشان داد که گیاهان مورد مطالعه کربن آلی، نیتروژن کل، رطوبت اشباع، قابلیت هدایت الکتریکی، پتاسیم قابل استفاده، منگنز، آهن و روی را افزایش دادند. در صورتی که کربنات کلسیم معادل، ph و مس کاهش یافتند. تاج پوشش دافنه و بادام کوهی اثر معنی داری بر بافت خاک (مقدار شن، سیلت و رس) نداشتند. در بین خصوصیات اندازه گیری شده خاک کربن آلی، نیتروژن کل، رطوبت اشباع، قابلیت هدایت الکتریکی، پتاسیم قابل استفاده، منگنز، آهن، مس و روی با افزایش عمق خاک به طور معنی داری کاهش یافتند؛ اما کربنات کلسیم معادل و ph یک روند افزایشی را نشان دادند. تغییرات قابل ملاحظه ای در میزان شن، سیلت و رس، با افزایش عمق خاک مشاهده نشد. نتایج بدست آمده این فرضیه را تقویت می نمایند که حضور گیاهان مورد مطالعه به طور مشخصی بر توزیع سه بعدی برخی خصوصیات خاک تاثیر می گذارد، از اینرو حفظ و توسعه این گیاهان در منطقه مورد مطالعه برای بهبود خصوصیات کیفی خاک ضرورتی اجتناب ناپذیر است.